ล้วงลึก “ไพ่ทาโรต์” ศาสตร์แห่งการทำนาย

“ไพ่ทาโรต์” หนึ่งในเครื่องมือทำนายดวงชะตาที่ได้รับความนิยมมาหลายศตวรรษ ด้วยการทำนายที่ค่อนข้างแม่นยำสามารถทำให้ดึงดูดผู้คนให้หลงใหลในการทำนายรูปแบบนี้ได้ไม่ยาก แม้ในปัจจุบันจะมีไพ่ทาโรต์หลากหลายรูปแบบและมีวิธีการอ่านไพ่ แตกต่างกันออกไป แต่สิ่งที่คงอยู่เช่นเดิมคือ ความเชื่อและศรัทธาของผู้คน 

แล้วเคยสงสัยหรือไม่ว่าไพ่ทาโรต์มีที่มาจากไหน วันนี้ KiNd จะพาทุกคนไปดำดิ่งกับโลกของไพ่ทาโรต์กัน!

จากเกมการละเล่นสู่ศาสตร์แห่งการทำนาย
✡

• 

คำว่า “Tarot” หรือ “Tarocchi” จริง ๆ แล้วมาจากเกมไพ่ในอิตาลีที่ชื่อว่า “Tarocchi Appropriatti” ซึ่งมีความหมายว่า “ความโง่เขลา” เป็นเกมที่ได้รับความนิยมในเหล่าขุนนางในช่วงทศวรรษที่ 15 ไพ่ในสำรับจะมีทั้งหมด 70 ใบ แต่ละสำรับประกอบด้วยไพ่ 4 ชุด ได้แก่ ชุดดาบ ชุดไม้คฑา ชุดเหรียญ และชุดถ้วย โดยไพ่แต่ละใบถูกรังสรรค์ลวดลายทั้งด้านหน้าและด้านหลังด้วยศิลปินมากฝีมือ ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากเทศกาลละครในช่วงยุคฟื้นฟูศิลปะของอิตาลี ไพ่ทาโรต์จึงเป็นหนึ่งในงานศิลปะที่มีความประณีตงดงาม และโดดเด่นกว่าไพ่รูปแบบอื่น ๆ 

Filippo Maria Visconti ดยุคแห่งมิลานในขณะนั้นอธิบายถึงเกมไพ่ว่า “มีทั้งหมด 70 ใบ โดย 44 ใบแรกจะประกอบไปด้วยภาพนกในอิริยาบถต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น นกอินทรีย์ นกเขาเต่า นกพิราบ และนกฟีนิกซ์ ส่วนไพ่อีก 16 ใบถูกประดับไปด้วยภาพเหมือนของเทพเจ้าโรมันทั้งหมด 16 องค์ ได้แก่ ดาวพฤหัสบดี อพอลโล เมอร์คิวรี เฮอร์คิวลีส จูโน ดาวเนปจูน ดาวอังคาร เอโอลัส ปัลลาส ไดอาน่า เวสต้า แดฟนี วีนัส แบคคัส เซเรส และคิวปิด” เหล่าขุนนางชนชั้นสูงมักนิยมจ้างศิลปินมาสร้างสรรค์ไพ่ประจำตระกูล แต่ด้วยราคาค่อนข้างสูง จึงมีเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่สามารถเป็นเจ้าของได้ จนกระทั่งมีแท่นพิมพ์ที่สามารถผลิตได้จำนวนมาก ไพ่ทาโรต์จึงกลายเป็นเกมสามัญประจำบ้านของผู้คนในยุคนั้น

• 

• 

การใช้ไพ่ทาโรต์ในการทำนายดวงชะตาเริ่มขึ้นในช่วงปลาย ค.ศ. 1700 เมื่อ Baptise Alliette ชาวฝรั่งเศสได้ตีพิมพ์หนังสือคู่มือการอ่านไพ่ฉบับสมบูรณ์ครั้งแรก โดยได้อธิบายความหมายของไพ่แต่ละใบ เชื่อมโยงกับตำนานของเทพเจ้าอียิปต์และความเชื่อทางด้านดาราศาสตร์ ผลงานของเขาได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี Baptise Alliette จึงกลายเป็นบุคคลแรกที่เป็นนักอ่านไพ่ทาโรต์มืออาชีพ แม้เนื้อหาในหนังสือจะไม่มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่แน่ชัด แต่ก็ไม่อาจต้านทานความเชื่อของผู้คนได้ หลายคนให้ความสนใจในการอ่านไพ่เพื่อทำนายอดีต บ้างต้องการตีความเรื่องปัจจุบัน บ้างต้องการใช้ไพ่เพื่อตัดสินใจเรื่องในอนาคต จากเกมการละเล่นสุดแสนธรรมดาสู่การเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจของมนุษย์ไปโดยปริยาย 

• 

ในปี ค.ศ 1909 นักไสยเวทชาวอังกฤษ Arthur Waite ผู้เป็นสมาชิกกลุ่ม Golden Dawn ซึ่งเป็นองค์กรที่ศึกษาเกี่ยวกับศาสตร์เหนือธรรมชาติและจิตวิญญาณ ได้สร้างสรรค์สำรับไพ่ทาโรต์โดยให้ชื่อว่า “Rider-Waite” ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากงานศิลปะของ Sola Busca นับเป็นไพ่สำรับแรกที่มีการนำภาพมนุษย์ใส่ลงไป แม้มีการผลิตซ้ำไปมา Rider-Waite ยังคงความเป็นเอกลักษณ์และกลายเป็นสำรับคลาสสิกที่ยังคงใช้ในปัจจุบัน 

ปัจจุบันนิยม
✡

“การสื่อสารกับไพ่เป็นการสอบถามในสิ่งที่มนุษย์หยั่งรู้ไม่ได้ เช่น อยากรู้ว่าอนาคตจะเกิดอะไรขึ้น หรือคนที่คุยด้วยตอนนี้คิดอย่างไรกับเรา เพราะมนุษย์อ่านใจคนอื่นไม่ได้ ไพ่ทาโรต์จะบอกเล่าเรื่องราวชีวิตหรือองค์ประกอบสำคัญของมนุษย์ผ่านหน้าไพ่ เช่น การเปลี่ยนแปลง การเกิด การดับสูญ และการหยุดนิ่ง เสน่ห์ของไพ่ทาโรต์คือ ความพยายามที่จะทำความเข้าใจหรือหยั่งรู้ถึงอนาคต” ภูมิ น้ำวล เจ้าของเพจ “ไพ่เราเผาเรื่อง” กล่าว

ไพ่ทาโรต์กลายเป็นรูปแบบของงานศิลปะที่มีวิวัฒนาการ แต่ยังคงได้รับความนิยมจากผู้คนจนถึงปัจจุบัน เรามักจะเห็นการทำนายดวงจากการสุ่มเปิดไพ่ตามเพจต่าง ๆ หรือการนำไพ่มาตั้งเป็นวอลเปเปอร์เพื่อเสริมดวง 

• 

• 

“ในยุคนี้การดำเนินชีวิตหลัก ๆ คือโทรศัพท์มือถือและโลกโซเชียลมีเดีย หากเป็นสมัยก่อนเรื่องความเชื่ออาจจะอยู่ในรูปแบบอื่น เช่น การให้ความสำคัญกับฮวงจุ้ยบ้าน แต่คนรุ่นใหม่ใช้ชีวิตในโลกออนไลน์ ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน หรือหาแฟนก็เกิดขึ้นบนโลกอินเทอร์เน็ต ดังนั้นจึงเป็นเหตุผลว่าทำไมวอลเปเปอร์มือถือถึงตอบโจทย์คนยุคนี้ การดูไพ่กลายเป็นซับคัลเจอร์เล็ก ๆ ในไลฟ์สไตล์ บางทีเรื่องการเปิดไพ่ดูดวง อาจจะเป็นเรื่องที่ช่วยยึดเหนี่ยวจิตใจคนรุ่นใหม่ได้” มิกิ อิศฤาย์ วิรัชติ ผู้ร่วมก่อตั้งเพจ “มูเตเวิร์ล Mootae World” กล่าว

แม้แต่ในบริษัทชั้นนำด้านแฟชันอย่าง Christian Dior ก็ได้ใช้ไพ่ทาโรต์เป็นแรงบันดาลใจสำหรับฤดูกาลล่าสุดนี้ Maria Grazia Chiuri แฟชันดีไซเนอร์ชาวอิตาลี กลับมาพร้อมกับแรงบันดาลใจจาก “ความเชื่อในไพ่ทาโรต์” นำเอกลักษณ์และจิตวิญญาณของศาสตร์แห่งการทำนายนี้ แปรเปลี่ยนเป็นงานดีไซน์ที่บรรจงสร้างสรรค์ออกมาในคอลเลกชันฤดูร้อน 2021ของ Christian Dior ได้อย่างน่าอัศจรรย์

• 

• 

ไพ่ทาโรต์ที่สร้างขึ้นเพื่อการละเล่นและต่อมาถูกเคลือบทับด้วยความลึกลับ ไพ่ทาโรต์ได้กลายเป็นงานศิลปะที่มีพลังในตัวเอง และเป็นอีกหนึ่ง “ภาษา” ที่มนุษย์สามารถถ่ายทอดความคิดและสื่อความหมายได้อย่างไม่สิ้นสุด 

---

อ้างอิง

• When the mystical goes mainstream: how tarot became a self-care phenomenon. The Guardian.
• A Brief History of Tarot. Learn Religions.
• The Tarot Collector. Read the Cloud.
• BUSINESS: เสริมพลังดวงชะตาผ่านหน้าจอ ไปกับ ‘มูเตเวิร์ล Mootae World’ ธุรกิจรับทำวอลเปเปอร์มือถือตามพื้นดวง. The Matter.

เรื่องโดย