“พวกเรากำลังใช้มาตรการที่ไม่เคยมีมาก่อนในการปกป้องโคอาลา”
ซูซาน ลีย์ (Sussan Ley) รัฐมนตรีด้านสิ่งแวดล้อมของออสเตรเลีย
หลายคนอาจจะรู้จัก “โคอาลา” ผ่านขนมบิสกิตชื่อดังจากประเทศญี่ปุ่น (โคอาลามาร์ช) หรือรู้จักผ่านพวงกุญแจของฝากจากประเทศออสเตรเลีย ซึ่งวันนี้เราไม่ได้จะมาพูดคุยเกี่ยวกับโคอาลาในรูปแบบขนมหรือของฝาก แต่จะมาคุยกันในประเด็นสัตว์ป่าพื้นถิ่นแห่งออสเตรเลียที่กำลังถูกคุกคาม! ทั้งจากภัยธรรมชาติอันล้วนเกิดจากปัญหาการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ (Climate Change) รวมถึงพฤติกรรมการล่าของมนุษย์ (ในอดีต) ปัจจุบัน ประชากรโคอาลาลดจำนวนลงอย่างมาก จนออสเตรเลียประกาศสถานะให้เป็นสัตว์ใกล้สูญพันธุ์
โคอาลาไม่ใช่หมี
·ᴥ·
ก่อนอื่นมาทำความรู้จักกับเจ้าสัตว์ขนสีเทาปุกปุย จมูกสีดำ ตาแป๋ว นามว่า “โคอาลา” กันสักหน่อย โคอาลาเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีกระเป๋าหน้าท้อง หลายคนมักเข้าใจผิดว่าโคอาลาเป็นหมี แต่ความจริงแล้วน้องไม่ใช่หมีนะ โคอาลามีถิ่นกำเนิดอยู่ที่ประเทศออสเตรเลีย จนกลายเป็นมาสคอตประจำประเทศเคียงคู่มากับเจ้าจิ้งโจ้สัตว์พื้นเมืองอีกชนิดหนึ่งเลย
คำว่า “โคอาลา” มาจากภาษาอะบอริจินส์ (ชนพื้นเมืองของออสเตรเลีย) มีความหมายว่า “ไม่กินน้ำ” เนื่องจากเป็นสัตว์ที่แทบไม่ดื่มน้ำเลยเพราะได้รับน้ำเพียงพอจากอาหารที่กินอยู่แล้ว ซึ่งก็คือต้นยูคาลิปตัส โดยฟันและระบบย่อยอาหารของโคอาลาถูกพัฒนามาให้สามารถกินและย่อยใบยูคาลิปตัสได้เป็นอย่างดี แม้ว่าใบยูคาลิปตัสจะมีสารอาหารน้อยมาก และยังมีสารที่เป็นพิษต่อสัตว์ แต่ระบบย่อยอาหารของโคอาลามีการปรับตัว สามารถย่อยไฟเบอร์ จนทำลายพิษนั้นได้นั่นเอง
Photo Credit: Fabian Kessler / Pexels
ส่วนใหญ่โคอาลากินใบยูคาลิปตัสประมาณวันละ 2,000-5,000 กรัม โดยปกติจะนอนถึง 16–24 ชั่วโมงต่อวัน เพื่อรักษาพลังงานไว้ ส่วนขนของเจ้าโคอาลาที่ดูเหมือนว่าจะนุ่มนิ่มน่ากอดนั้น ในความเป็นจริงกลับแข็งราวกับเส้นลวด เพื่อเป็นตัวช่วยสำคัญในการกันน้ำ ทำให้ตัวของเหล่าโคอาลาอบอุ่นและแห้งสบายอยู่ตลอดเวลา
ปัจจุบัน สามารถพบโคอาลาได้ตามป่ายูคาลิปตัสที่รัฐควีนส์แลนด์ รัฐนิวเซาท์เวลส์ รัฐวิกตอเรีย รัฐเซาท์ออสเตรเลีย และสวนสัตว์ทั่วประเทศออสเตรเลีย (สวนสัตว์ที่ประเทศไทยเองก็มีนะ)
ศัตรูตัวฉกาจของโคอาลา
·ᴥ·
ในอดีต ศัตรูของโคอาลาคือเหล่ามนุษย์ที่ล่าเพื่อเอาขน จนเกือบทำให้โคอาลาถึงขั้นสูญพันธุ์ ส่งผลให้ในปี พ.ศ. 2506 รัฐบาลออสเตรเลียออกกฎหมายห้ามล่าโคอาลาขึ้นมา แต่ปัจจุบัน แม้ว่าศัตรูของโคอาลาจะยังคงเป็นหมู่มวลมนุษย์อยู่ ทว่ามาในรูปแบบของปัญหาสภาวะโลกร้อน และสภาวะโลกรวนเป็นหลัก
โดยเมื่อต้นเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565 ที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ของรัฐออสเตรเลียได้ประกาศให้โคอาลากลายเป็นสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ในหลายพื้นที่ทางตะวันออกของออสเตรเลีย โดยอ้างถึงผลกระทบของภัยแล้ง ไฟป่า และการสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัย ด้านมูลนิธิโคอาลาออสเตรเลียเตือนว่า โคอาลากำลังอยู่ในภาวะเสี่ยงใกล้สูญพันธุ์ โดยจำนวนของพวกมันในธรรมชาติน่าจะมีอยู่ที่ประมาณ 50,000-80,000 ตัว ซึ่งน้อยกว่าจำนวนที่รัฐบาลออสเตรเลียประเมินไว้ถึง 10 เท่า
ซูซาน ลีย์ (Sussan Ley) รัฐมนตรีด้านสิ่งแวดล้อมของออสเตรเลีย แถลงว่า เธอได้ประกาศให้โคอาลาถูกขึ้นบัญชีเป็นสัตว์ใกล้สูญพันธุ์เพื่อให้พวกมันได้รับการปกป้องในระดับที่สูงขึ้นในรัฐควีนส์แลนด์ รัฐนิวเซาท์เวลส์ และออสเตรเลียนแคพิทอลเทร์ริทอรี ACT (Australian Capital Territory)
ลีย์กล่าวว่า “พวกเรากำลังใช้มาตรการที่ไม่เคยมีมาก่อนในการปกป้องโคอาลา” พร้อมชี้ไปถึงความสำคัญที่รัฐบาลแคนเบอร์ราได้ให้คำสัญญาเมื่อไม่นานมานี้ว่าจะให้งบราว 50 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย หรือราว 36 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในการปกป้องและรักษาถิ่นที่อยู่ของโคอาลาซึ่งเป็นสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ที่กินใบยูคาลิปตัสเป็นอาหารเพียงอย่างเดียว
Photo Credit: Line Knipst / Pexels Photo Credit: Michiel Meurs / Pexels
“ออสเตรเลีย” เป็นอีกหนึ่งประเทศที่เจอกับปัญหาสภาพอากาศสุดขั้ว ทั้งคลื่นความร้อนรุนแรง ไฟป่า รวมไปถึงภัยแล้งหนัก ซึ่งจากวิกฤติไฟป่าครั้งรุนแรงเมื่อปี พ.ศ. 2562 ส่งผลกระทบต่อพื้นที่ที่อยู่อาศัยของโคอาลาเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะที่รัซนิวเซาท์เวลส์ เพราะผืนป่าถูกเผาไปกว่า 27,000 ตารางกิโลเมตร โดยก่อนเกิดเหตุไฟป่าครั้งรุนแรงนั้น คาดว่าจำนวนประชากรโคอาลามีประมาณ 80,000 ตัว แต่หลังจากเกิดไฟป่าทำให้จำนวนประชากรโคอาลาลดลงเหลือประมาณ 58,000 ตัว หรือลดลงไปประมาณ 30% และจากการสอบสวนของรัฐนิวเซาท์เวลส์ในปีที่ผ่านมา มีการประเมินว่า โคอาลาอาจจะสูญพันธุ์ไปจากรัฐภายในปี พ.ศ. 2593 หากไม่มีมาตรการฉุกเฉินออกมาป้องกัน
ทั้งนี้ นักอนุรักษ์สัตว์ป่าและสิ่งแวดล้อมยังได้พยายามผลักดันให้มีการแก้ไขปัญหาโลกร้อนกันอย่างจริงจังและเร่งด่วน ต้องมาติดตามกันต่อไปว่า ปัญหาภาวะโลกร้อนและภาวะโลกรวนจะทุเลาลงได้อย่างไร ทั้งทางรัฐบาลและประชาชนจะร่วมมือป้องกันการสูญพันธุ์ของโคอาลาในรูปแบบไหน แล้วเหล่าโคอาลาตัวน้อย สัตว์อันเป็นสัญลักษณ์ประจำประเทศออสเตรเลียจะสามารถยืนหยัดอยู่ต่อไปได้นานเพียงใด
อ้างอิง
- Koalas are now officially an endangered species in parts of eastern Australia. NPR.
- Koala listed as endangered after Australian governments fail to halt its decline. The Guardian.
- เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับโคอาลา. Chiang Mai Rajabhat University Library.